شکستگی بینی شایع ترین شکستگی صورت است و معمولاً نیازی به مداخله فوری و اورژانسی ندارد مگر در موارد خاص. از همین رو در این مقاله از سایت دکتر امراله حسینی قصد دارند در رابطه با نکات مهم درباره شکستگی بینی بیان کنند که بسیار مهم و حیاتی هستند و دانستن آن ها از بروز اتفاقات جدی و حاد جلوگیری می کند.
مورد خاصی که نیاز به درمان و مداخله اورزانسی دارد شامل مورد زیر می گردد:
- خونریزی فعال که باید به هر طریق متوقف شود.
ایجاد وضعیت خاصی که «هماتوم سپتوم» نامیده میشود و در واقع تشکیل لخته وسیع خون در داخل تیغه میانی بینی است و در معاینه بینی مشخص میشود که باید ظرف چند ساعت تخلیه شود وگرنه ممکن است منجر به آسیب غضروفی شود. مانند هر ضربه جدی دیگری توصیه کلی مراجعه در اولین فرصت ممکن به نزدیک ترین مرکز پزشکی برای معاینه اولیه است.
اما تا آن هنگام توصیه میشود برای کم کردن تورم بینی و خونریزی از کمپرس سرد و یا یخ بر روی بینی استفاده کنید و وضعیت نیمه نشسته داشته باشید. خونریزی بینی در اکثر موارد جزئی و خفیف است و خود به خود متوقف خواهد شد اما اگر شدید و جدی باشد حتماً باید بیمار به صورت اورژانسی تحت درمان قرار گیرد.
همچنین اگر ضربه به صورت بیمار آنقدر شدید باشد که منجر به شکستگی شدید بینی و خونریزی اساسی شود بیمار ممکن است نیاز به بستری داشته باشد تا از نظر ضربه مغزی بررسی شود. در غیر از این موارد معمولاً ضربه های بینی نیازی به مداخله فوری پزشکی و مراجعه اورژانسی ندارند اما باید طی چند روز حتماً معاینه شوند.
نکات مهم درباره شکستگی بینی
نکته کلیدی در تشخیص شکستگی بینی این است که اساس و بنیان تشخیص بر پایه «معاینه» است نه عکسبرداری.
برای معاینه نیز یک «فرصت طلایی» وجود دارد که برای بزرگسالان حداکثر دو هفته و برای کودکان حداکثر ده روز است و اگر دیرتر از این موعد مراجعه شود ممکن است شکستگی ها خود به خود جوش خورده و تشخیص با مشکل مواجه شود. از طرف دیگر برای یک معاینه دقیق لازم است بینی دچار تورم شدید نباشد.
در دو سه روز اول و گاهی بیشتر از آن ممکن است معاینه دقیق امکانپذیر نباشد بنابراین باید صبر کرد تا تورم ناشی از ضربه فروکش نماید و معاینه دقیقتر امکانپذیر گردد. نقش تصویربرداری اعم از گرافی ساده یا سی تی اسکن و غیره کمک کننده و مکمل معاینه خواهند بود و هرگز جایگزین آن نمیشوند.
بنابراین تشخیص شکستگی بینی یک موضوع تخصصی است و همیشه ساده نیست و اظهار نظر درباره آن فقط در حیطه عملکرد متخصص مربوطه است که پس از معاینه در شرایط مطلوب میتواند بیمار را راهنمایی کند. شکتگی های بینی بر اساس شدت و مکانیزم ضربه ، قسمتهای مختلفی از ساختار بینی را میتوانند گرفتار کنند بنابراین یکجور و یکنواخت نیستند و درمان یکسانی ندارند.
اما بطور خلاصه و به زبان ساده درمان آنها را می توان به دو دسته طبقه بندی کرد:
- درمان بسته
- درمان باز
درمان بسته که شامل اکثر موارد شکستگیهای بینی است نیازی به برش جراحی نداشته و عمل جااندازی قطعات شکسته به روش بسته انجام میگیرد اما در روش باز به دلیل شدت جراحات وارده نیاز به برش جراحی برای دسترسی وسیعتر و یا برای فیکس کردن بیشتر شکستگیهاست.
تصویرهای این مقاله مربوط به دو بیمار می باشند که به دلیل شدید بودن شکستگیهای بینی و آسیبهای همراه تحت درمان جااندازی باز قرار قرار گرفته اند. در اکثریت موارد، درمان شکستگی بینی ، نیازی به بیهوشی عمومی و بستری شبانگاهی ندارد بلکه با بیحسی موضعی یا وریدی کوتاه مدت و به صورت سرپایی انجام میپذیرد.
معمولاً برای بیماران مش داخل بینی و نیز اسپلینت (قبلاً گچ) بر روی بینی قرار داده میشود که برای چند روز باقی می ماند. اهمیت شکستگی های بینی به ویژه در تشخیص و درمان به موقع آنهاست تا از عوارض بعدی جلوگیری شود.
اگر شکستگی بینی به موقع تشخیص داده نشود و درمان نگردد ممکن است منجر به بدشکلیهای ظاهری و نیز اختلالات تنفسی و سایر مشکلات برای بیماران گردد. مشکلاتی که با یک جااندازی ساده قابل پیشگیری بوده اند اما به دلیل تاخیر در درمان باعث عوارض ماندگاری میشوند که برطرف کردن بعدی آنها مستلزم انجام جراحی های سنگین و صرف هزینههای گزاف خواهد بود.
نکات اساسی در رابطه با شکسته شدن بینی
نکته دیگری که توضیح آن ضروری به نظر میرسد این است که گاهی بعضی از افراد که ماهها قبل یا سالها قبل دچار ضربه بینی شده بودهاند و اکنون دچار بدشکلی ظاهری یا انحراف بینی هستند به مطب مراجعه می کنند و علت مراجعه خود را «درمان شکستگی بینی» بیان می دارند!
بدیهی است اصطلاح «شکستگی بینی» برای این گونه موارد قدیمی صدق نمیکند و فقط برای موارد اخیر و جدید ضربه به بینی کاربرد دارد. کسانی که ماهها و یا سالها قبل ،بینی شکسته داشته و درمان نشدهاند یا درمان درست و کامل نشدهاند و اکنون دچار مشکل هستند دیگر با «جاندازی شکستگی» قابل علاج نیستند بلکه در گروه بیمارانی قرار میگیرند که باید تحت عمل جراحی «سپتورینوپلاستی» قرار گیرند که در واقع به منزله عمل جراحی زیبایی است.
بنابراین ضربههای بینی را جدی بگیریم و در فرصت طلایی برای معاینه به پزشک مراجعه کنیم تا از عواقب و عوارض ناخواسته بعدی پیشگیری شود.